Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları)

Timur İmparatorluğu (Timurlular

Timuroğulları) :
1370-1507 yılları arasında Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Ege kıyılarından Orta Asya'ya ve Hint Okyanusu'na kadar uzanan geniş topraklar üzerinde hüküm sürmüş büyük bir Türk devletidir. Hakim olduğu topraklardan en büyük bölgesel güç olduğu anlaşılır.

Timur Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kendi adıyla anılan büyük Türk İmparatorluğu'nun kurucusudur. 8 Nisan 1336'da Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Türkistan'ın Keş şehrinde dünyaya geldi. Semerkand'ın güneyinde bulunan bu yerin Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bugünkü adı "Yehr-i Şebz"dir. Babası Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Barlas oymağının beyi Turagay (Turgay) Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

annesi Tekine Hatun idi. Barlas boyu Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Orta Asya'dan gelen bir Türk kavmidir. O devirde Barlas boyu Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Çağatay Hanlığı'na bağlı idi. Timur'un babası Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1360'da ölmüş Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

onun yerine geçen amcası Hacı Barlas 'da 1361'de öldürülmüştü. Timur Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

o sırada 25 yaşlarında idi. Cesur Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

zeki

bilgili bir Türk asilzadesi olan Timur Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

siyasî ve askerî dehasını gösterecek her fırsattan yararlanacak Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kısa zamanda yükselecek ve cihangir olacaktı. Doğu Türk Hakanlığı'nın tahtına çıkacak Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

imparatorluğun sınırlarını Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

İtil (Volga)'den Hindistan'daki Ganj Nehri'ne Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Tanrı Dağları'ndan İzmir ve Şam'a kadar uzatacaktı.
İskender Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Sezar ve Dârâ gibi ünlü cihangirlerin seviyesine çıkabilmek için Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timur Han

hepsi zaferle sonuçlanan 17 sefer düzenlemiş Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

27 ülkenin hakanına baş eğdirmiş Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

onlara baş olmuştu. Böyle bir şahsiyeti Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

çocukluğundan itibaren bazı özellikleriyle tanımak gerekir.
İşte tarihçilerin Timur için söyledikleri:
At binen Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kılıç kuşanan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

attığı oku yüzük deliğinden geçiren bir çocuk; on iki yaşında savaşa katılan bir bahadır; savaşlardan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

savaş talimlerinden arta kalan zamanını okumakla Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

büyük âlimlerden ders almakla geçiren genç bir idealist; üç yüz kişilik bir kuvvetle on bin kişilik bir orduyu yenen eşsiz stratejist; bir savaşta ayağından yaralanan ve bu yüzden adının sonuna Fars dilinde "topal" anlamına gelen "lenk" sıfatı eklenen bir başbuğ (Türkler 'Aksak Timur' Batılılar 'Tamerlane' derler); dünya tarihini Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

özellikle Türk-İslâm tarihini çok iyi bilen Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

dinin

ilim ve sanatın koruyucusu; Asya'da Türkçe'nin Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Türk sanat ve kültürünün Fars kültürünün baskısı altında yok olup gitmesini önleyen Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

öne geçmesi Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

örnek olması çığırını açan hükümdar; aman dileyenin dostu Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

düşmanlarının acımasız baş belası Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ama askerlerinin çok sevdiği hükümdar ve milletinin babası...
Bu kadar değil. Günahını sevabından Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

zulmünü adaletinden çok göstermek isteyenler de vardır. Kellelerden kuleler yaptığını Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

şehirleri yakıp yıktığını da hatırlatırlar. Yıldırım Bayezid'le savaşmış ve kardeş orduları birbirine kırdırmış olmakla da suçlanır. Gerçekten Ankara Savaşı'ndan sonra Osmanlı Devleti Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bir süre bocalamış ve bir fetret devri geçirmiştir. Fakat aynı tarihçiler Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

hatta bütün tarihçiler Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timur Han'ın son ana kadar savaşı başlatmamak için Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Yıldırım Bayezid Han'ın ise başlatmak için gayret gösterdiğini yazarlar.
Timur'u Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Hıristiyan Batı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

zalim ve yıkıcı olarak anar. Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

daha hayatta iken bu suçlamalara cevap vermiştir. O Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

İlhanlı Devleti'nin ve ona bağlı Çağatay Hanlığı'nın kargaşalıklar Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

entrikalarla sarsıldığı bir dönemde Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yenilmez bir güç olarak ortaya çıkmıştı. Türk Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

İran ve Arap tarihçileri Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bu kargaşalığa Yahudi tüccarların ve Hıristiyan misyonerlerin birinci derecede sebep olduklarını belirtirler. Bu tüccarlar ve bazı misyonerler Avrupa krallarına casusluk yapıyorlardı ve bunlar bütün Türkistan'a dolmuşlardı. Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bunların faaliyetlerine son verdi. Hindistan'dan Hıristiyan misyonerlerin kovulmasını Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bu kıtada Müslümanlığın yayılmasını sağladı. Bunun için Hıristiyanlar Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ona düşman idi. Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

işgal ettiği yerlerde Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Yunan ve Roma eserlerinin kalıntılarını Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

putları yıkmıştı. Bu yüzden ona Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

"yıkıcı" demişlerdir.
Ama ona kendi devrinin İslâm âlimleri Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

"Kutbeddin" Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

"Sâhib-Kırân-ı Âzam Cennet Mekân" adını da vermiş ve böylece onun Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

dinin kutbu Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

en iler geleni; kutlu Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

güçlü ve cennetlik" bir hükümdar olduğunu da söylemişleridir. İsfahan'da yetmiş bin kişiyi kılıçtan geçirip Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kellelerini kule gibi yığması da "insan kellesinden kule yapan hükümdar" olarak anılmasına sebep olmuştur. Buna Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kendisinin verdiği cevap şudur: “İsfahan'a bıraktığım memurlarımı ve beş bin kişilik askerimi Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

isyan edip bir tekini bile sağ bırakmadan kılıçtan geçirdikleri Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

dinsizlik ettikleri için..."
İran tarihçilerinin Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timur'un daima aleyhinde olmalarının Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

böylece

batıda olduğu gibi Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

doğuda da kötülenmesinin bir sebebi de şudur: Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

İran seferinde Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Şehname'nin yazarı ünlü şair Firdevsî'nin mezarına giderek Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

"Kalk

kalk da

her satırında kötülediğin mağlup Türk'ü şimdi gör!" demiştir.
Timur'un Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

İslâmiyet'e öncelik vermek ve din adamlarını kullanmak suretiyle Türk milliyetçiliğini gerilettiğini söyleyenler de olmuştur. Ama o Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kendi devrine kadar Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Bilge Kağan'dan başka hiçbir Türk hükümdarın göstermediği bir anlayışla Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

gurur kaynağını şu sözlerle belirtmiştir:
"Biz ki Melik-i Turan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Emîr-i Türkistan'ız Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Biz ki Türk oğlu Türk'üz;
Biz ki milletlerin en kadîmî ve en ulusu Türk'ün başbuğuyuz!..."

Ankara Savaşı'nda Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Yıldırım Bayezid'i yenerek Bursa'yı yakmasından sonra Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Osmanlı tarihçilerinin de Timur Han lehine yazmaları beklenemezdi. Ama Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yüzyıllar sonra Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

her şeyi daha tarafsızca değerlendirmek mümkündür.
Yaşadığı devirden Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

cihangirliğinden Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yaptıklarından söz etmeden de Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

onun kimliğini belirttiğimiz zaman Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

büyüklüğünü ifade etmiş oluruz:
Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Sultan II. Murad Han'ın 1441 yılında yazdığı bir nâme ile kendisini Büyük Türk Hakanı olarak tanıdığını ve tâbi olduğunu bildirdiği âlim hükümdar Şahruh'un babası; şair hükümdar Hüseyin Baykara'nın ve bu gün Ay'ın en geniş kraterlerinden birine adı verilen Ay atlasında "Türk" adını bulunduran ünlü astronom Uluğ Bey'in dedesidir.
Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

25 yaşlarında iken Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Çağatay Hanlığı valilerinden Kazgan Han'ın emrine girdi ve büyük bir birliğin kumandanı oldu. Kazgan Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

onu kızı Olcay Türkân'la evlendirdi. Kazgan Han'ın düşmanları Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

onu pusuya düşürüp öldürdüler. Timur Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Kazgan Han'ı öldürtenlere savaş açarak Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

hepsini ortadan kaldırdı. Bu başarıları karşısında Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Çağatay Hanı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

onu kendi hizmetine aldı ve Tümen Beyi yaptı.
Timur Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bundan sonra nüfuzunu Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

gücünü hızla arttırdı. Hanlarla Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

beyler arasında sık sık meydana gelen çekişmelere karışıyor Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

durumu kendi lehine değerlendiriyordu. Devrin âlimleri Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timur'u

devletteki hızlı çöküntüyü durduracak lider olarak görmeye başlamışlardı. 1370 yılında Timur Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Belh şehrinde Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

mutlak hakim ve tam bağımsız bir duruma geldi. Fakat Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Cengiz soyundan olmadığı ve Cengiz hanedanının büyük prestijinden de yararlanmak istediği için Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Cengiz soyunun Çağatay sülalesinden Soyurgatmış Han'ı tahta çıkardı ve onu Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

hayatı boyunca Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kukla bir hükümdar olarak yanında gezdirdi. Şeklen ona bağlı görünüyordu Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ama mutlak hakim kendisiydi.
Belh'te toplanan Kurultay Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timur Han'a "Kutbeddin" ve Sâhib Kırân" unvanlarını verdi. Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kısa bir süre sonra başkenti Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Belh'ten Semerkant'a nakletti. Bundan sonra Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

dört yöne başarılı seferler düzenledi. Çok iyi planlanmış taktikler uyguluyor Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yıldırım savaşları yapıyor ve her seferini Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

zaferle sonuçlandırıyordu. 1371-1377 yılları arasında Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Harezm'e üç sefer Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Moğolistan'a iki sefer düzenledi. 1378'de birinci Altın Ordu seferi ile ününü bütün dünyaya duyurdu. 1379'da Harezm'e bir sefer daha yaptı. 1380'de Herat'a girdi ve böylece Harezm ve Horasan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

tamamen fethedildi. 1389'a kadar yaptığı seferlerle Turfan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Karaşar bölgelerini zaptetti ve Uyguristan'ı kendisine bağladı.
1390 ve 1391 yıllarında tekrar Altın Ordu seferine çıktı. Bu son seferi düzenlemesine Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Altın Ordu Hakanı Toktamış Han'ın nankörlüğü sebep olmuştu. Çünkü önceki seferlerinde Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Toktamış Han'ı desteklemiş onun düşmanlarını bertaraf etmişti. Toktamış Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bu destek sayesinde güçlenince bu defa Timur'a başkaldırmıştı. Bu seferinde Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Doğu Avrupa'ya hakim olan Toktamış'ı yıkmak için Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

onun bütün ülkesini işgal etmek Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

tahrip etmek zorunda kalmıştı. Bu da Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Rusya'nın doğup gelişmesine sebep olacak ve Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

istemeden sebep olduğu bu gelişmeden dolayı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

daha sonra Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

tarihçiler tarafından suçlanacaktı.
Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1401'e kadar yapılan dört seferle Irak ve Güney Anadolu Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1398-99 seferleriyle Hindistan Delhi Sultanlığı'nı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1401-1402'de Suriye'yi fethetti. Nihayet Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1402'de yapılan Ankara Savaşı'nda Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Osmanlı Devleti'ni de mağlup ederek itaat altına aldı.
"Kıymetli bahadırlar sayesinde pek çok yer fethettim ve 27 ülkenin hakanı oldum" diyen Timur Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

hakanı olduğu ülkeleri şöyle sıralıyor: Turan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

İran

Rum (Anadolu) Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Mağrib

Suriye

Mısır

Irak-ı Arap Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Irak-ı Acem Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Mazenderan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Geylan

Şirvan

Azerbaycan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Fars

Horasan

Cidde

Büyük Tataristan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Harezm

Hotin

Kâbilistan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Bahter

Zemin

Hindistan... (Yirmi iki yer sayıyor Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

diğerleri de Gürcistan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Ermenistan gibi Kafkas ülkeleri).
Büyük cihangir Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

son seferini Çin'e yapacaktı. 1404 yılı kışında Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

her tarafın karla kaplı olduğu bir zamanda yola çıktı. Ömrünün sonuna yaklaştığını seziyor Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

en büyük cihadı geciktirmemek gerektiğine inanıyordu. Çin sınırındaki Otrar şehrine geldiği zaman durdu. Burada ordusuna büyük bir geçit töreni yaptırdı. Kuğu avı düzenledi. Fakat Timur Han hastalanmış Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yatağa düşmüştü. Hekimbaşı Fazlullah Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ona ölüm döşeğinde olduğunu apaçık bildirdi. Bunun üzerine Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

vasiyetini hazırladı. Saray adamlarını Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

orduda bulunan torunlarını yanına çağırarak Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ölüm döşeğinde bir konuşma yaptı.
Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ölüm döşeğinde şunları söyledi:
"Oğullarım Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Milletin refahını Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

saadetini sağlamak için sizlere bıraktığım vasiyeti ve tüzükleri iyi okuyun Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

asla unutmayı ve tatbik edin. Milletin dertlerine derman bulmak vazifenizdir.
Zayıfları koruyun Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yoksulları zenginlerin zulmüne bırakmayın. "Adalet ve iyilik etmek" düsturunuz Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

rehberiniz olsun.
Benim gibi uzun saltanat sürmek isterseniz Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kılıcınızı iyice düşünerek çekiniz Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bir defa çektikten sonra da onu ustalıkla kullanınız.
Aranıza nifak tohumları ekilmemesi için çok dikkatli olun. Bazı nedimleriniz ve düşmanlarınız nifak tohumları saçmaya Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bundan faydalanmaya çalışacaklardır. Fakat vasiyetimde size idare şeklini Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ana ilkelerini gösterdim. Bunlara sadık kalırsanız taç başınızdan düşmez.
Ölüm döşeğinde söylenen babanızın bu sözlerini unutmayın.
Benden sonra hakan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Pir Muhammed Cihangir olacaktır. Ona Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bana itaat eder gibi itaat edeceksiniz. Kumandanlarım Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

şimdi itaat yemini ediniz!"
(Ve bütün kumandanlar Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

saray adamları Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ağlayarak yemin ettiler.)
Timur Han Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

19 Mart 1405 günü vefat etti. Son sözü "Lâilâhe illallah" oldu. Cenazesini mumyalayarak Semerkant'a götürdüler. Sağlığında çok sevdiği torunu Muhammed Sultan için yaptırdığı türbeye Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

torununun yanına gömüldü.

Timuroğulları
Timur Han'ın Çin’e giderken vefat etmesiyle Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ülke

oğulları ve torunları arasında bölüşüldü.
Timur Hanın torunu şehzade Halil Sultan bin Mîrânşah Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1409 yılına kadar merkezde hakimiyet kurdu. Timur Hanın oğlu Şahruh Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

önce Horasan’a Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1409’dan sonra da Semerkand’a Büyük Timurlu hükümdarı oldu. Mîrânşah Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Batı İran ve Irak’ı ele geçirdi. Fakat Şahruh Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1420’de bütün Timurlu ülkesinin hakimi olup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Hindistan ve Çin’de ismen hükümdardı. Şahruh’un 1447’de vefatıyla taht mücadelesini Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

oğlu

Semerkand hakimi Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Uluğ Bey kazandı.
Uluğ Bey Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

hükümdarlığı yanında ilme ve fenne çok hizmet etti. Uluğ Bey Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

oğlu Abdüllatîf tarafından Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1449’da öldürüldü. Abdüllatîf Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlu ülkesine hakim olup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1450 yılına kadar hükümdarlık yaptı. Abdüllatîf Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

otoriter idaresine rağmen Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

tasavvuf ehline iyi davrandı. 1450’de suikastla öldürülmesiyle Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yerine

Şahruh’un torunu Abdullah bin İbrahim hükümdar oldu. Abdullah Mirza Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1451’de tahtından indirilip Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yerine Ebû Said bin Muhammed Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlu hükümdarı oldu. Ebû Said’in hükümdarlığı uzun sürüp Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ülkede istikrar sağlandı.
Ebû Said Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed Handan sonra Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

devrin en güçlü hükümdarıydı. Ubeydullah-ı Ahrâr’ın sohbetinde bulunup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

duasını alırdı. Ebû Said Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan’a karşı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Karakoyunlu Hasan Ali’ye yardım seferine çıktı. İaşe ve levazımının ele geçirilmesiyle Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

zor duruma düştü. İkmalin olmaması ve orduda kaçakların bulunması sebebiyle zayıflayıp Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

1469’da Türkmenlere esir düştü.
Timurluların sonuncu uzun ömürlü hükümdarı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Hüseyin Baykara’dır. Herat ve bütün Horasan üzerinde hüküm süren Hüseyin Baykara (1470-1505) zamanında Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlu kültürü Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

en parlak devrini yaşadı. Ülkenin Özbekler de denilen Şeybânîler'in hakimiyetine geçmesiyle Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlu hânedanı sona erdi.
Timurlu Devleti Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

teşkilât itibariyle Moğol-Türk-Fars ve İslâm müesseselerinin senaaaleşmesinden meydana geliyordu. İdarî ve askerî teşkilâtı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Türkleşmiş Moğol vasıflarını taşıyordu. Fars’a hakim olduklarından Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

devletin maliyesinde İranlı kâtipler çoğunluktaydı. Timurlular Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Orta Asya ve İran’da Sünnîliğin hâmisiydiler. Timurlular Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bozkır karakteri de taşıyan Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

son büyük Müslüman hânedandır. Devletin başında Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timur Han neslinden bir han bulunurdu. Timurlu şehzadeleri Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yarı müstakil veya müstakil eyaletlerde vazife yapardı. Eyaletlerdeki şehzadeler Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

çok büyük kuvvetlere sahiptiler. Bu durum Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

taht mücadelelerine de sebep oluyordu.
Geniş yetkileri bulunan bu emîrler Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

askeri topluyor Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ordunun nizam ve inzibatıyla uğraşıyor Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ganimeti paylaştırıyor Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

hükümdar önünde resmi geçit yaptırıyordu. Timurlu ordusu; hükümdarların hassa alayından başka Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kendilerine suyurgallar (bir nevi iktâ) verilen askerlerden meydana geliyordu. Tavacılara Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

askeri toplama emri verilince Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

askerin tespit edilen yer ve zamanda bulunmaları mecburiydi. Savaşlarda Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

fillerden de istifade ediliyordu. Timur Hanın başarılarının sırrı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

son derece disiplinli ve düzenli bir orduya sahip olmasından kaynaklanır. Savaşlarda başarı gösterenlere “suyurgallar” ihsan etti. Bir nevi iktâ sistemi olan “Suyurgal” teşkilâtı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlu ordusuna asker hazırlıyordu. Timurlularda Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

büyük devlet dîvânı karakterinde “dîvân-ı buzurg-ı emâret Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

dîvân-ı emâret-i tavâciyân” denilen Tavacı Dîvânı vardı. Bu dîvân Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Türkleşmiş Moğollardan meydana gelen ordunun işlerine baktığı için “Türk dîvânı” denilmesi dikkat çekicidir. Türk dîvânı Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

genelkurmay başkanlığı mahiyetindeydi. Üyelerine “emir-i tavacı” veya “dîvân beyi” denirdi.
Malî meselelere “dîvân-ı mâl” bakardı. Başkanına “Amîr-i dîvân-ı mâl” denirdi. Burada İranlı kâtipler vazife yapar Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

bunlara “Nuvisandagân-ı Tacik” denirdi. Moğol vergi usulünde toplanan “tamga” çiftçilerden Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

ticaret ve zanaat sahipleriyle Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kısmen gümrükten alınırdı.
Timurlu ülkelerinden Mâverâünnehir Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Horasan ve İsfahan’da ziraat yapılırdı. Osmanlılar Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Memlûklar ve Bizanslılarla ticaret yaparlardı. Semerkand Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Herat

önemli ticaret merkezlerindendi. Urtak adında ticarî teşkilâtları vardı. Semerkand Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Şiraz

Herat en önemli Timurlu şehirleri olup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

hükümdarlar buralarda otururlardı.
Timurlular; kültür Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

sanat ve mîmarlık alanında muhteşem eserler verdiler. Bu eserlerin ihtişamına Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

batılılar da hayran olup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

buna Timurlu rönesansı demişlerdir. Eserleri hâlâ okunup faydalanılan âlimler yetişti. Behâeddîn-i Buhârî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Alâüddîn-i Attâr Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Hâce Ubeydullah-ı Ahrâr Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Seyyid Şerîf Cürcânî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Yâkûb-i Çerhî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Muhammed Pârisâ Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Mevlânâ Sâdüddîn-i Kaşgârî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Nizâmeddîn-i Hâmûş Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Ali bin Hüseyin Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Abdullah-ı İlâhî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Abdullah-ı Semerkandî dahil Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

daha pek çok âlim ve tasavvuf ehli Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlular devrinde yaşayıp Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yetişti. Timurlu hanlarından iltifat ve himaye gördü.
Molla Câmî’nin Şevâhid-ün-Nübüvve ve Nefehât isimli eserleri Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Türkçe’ye de tercüme edildi. Daha pek çok eseri olan Molla Câmî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

aynı zamanda şeyhülislâm Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

âlim ve veliyyi kâmildi.
Uluğ Bey Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlu hükümdarı ve hey’et (astronomi) âlimiydi. Zîc-i Uluğî pek kıymetli olup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

hâlâ faydalanılmaktadır. Semerkand’da kurduğu rasathanenin araştırmaları ve âlimleri pek meşhurdu.
Doğu Türkçesi olan Çağatayca'da meşhur eserler veren Ali Şîr Nevâî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlulardan çok itibar görüp Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

devlet hizmetinde vazife aldı. Nevâî’nin Türkçe Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Farsça mukayeseli Muhâkemet-ül-Lügâteyn kitabı meşhur olup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

büyük âlim Molla Câmî’nin Nefehât Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Ferîdüddîn-i Attar’ın da Mantık-üt-Tayr eserlerini Türkçe'ye çevirdi. Ali Şîr Nevâî’nin daha pek çok eseri vardır.
Şah Nimetullah-i Velî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Kâsım-ı Envâr Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Hâfız-ı Şirâzî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Kemâleddîn-i Binâî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Nişâpûrlu Kâtibî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Sekkâkî

Heratlı Lütfî Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Abdullah Hâtifî şâir olup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlular devrinde tasavvufî ve lirik şiirler söyleyip Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yazdılar.
Timurlu tarihçilerinden Hâfız-ı Ebrû Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Abdürrezzak Semerkandî meşhur olup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

eserleri devrin kaynaklarındandır. Hâfız-ı Ebrû'nun Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

dört bölüm hâlinde on iki eserden meydana gelen Mecmuât-üt-Tevârih ve Abdürrezzak’ın umumî tarih mahiyetindeki Matla-üs-Sa’deyn adlı eseri vardır.
Tabiat manzarası ressamı ve minyatürcü Kemaleddîn Behzâd Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurlular devrinde yetişen meşhur sanatkârdır. Behzâd Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

tabiat resimleriyle an’anevî minyatür unsurlarını birleştirerek Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

kitap süslemesine yeni bir çehre getirdi. Mîmârî eserlerde yüksekliğe Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

süsleme ve renk zenginliğine önem verdiler. Timurlu hanları Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

zaptettikleri beldelerin meşhur mîmar Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

usta

sanatkâr ve âlimlerini başşehre getirtip Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

güzide eser vermelerini temin ederlerdi. Timurlu sarayları Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

cami

medrese

türbe ve dergâhları muhteşem olup Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

yeni üslupla çok zengin olarak inşâ edilmişti. Semerkand’da Bibi Hanım Camii Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Gûr-i Mîr

Şâh-ı Zinde Türbesi Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Şirin Bike Ağa Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Hasan Bike ve Çocuk Bike Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Olcay ve Bibi Zeynep kabirleri Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Meşhed’de Gevher Şad Camii Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Mescid-i Şah Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Anov’da Babür Camii Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Herat’ta Medrese Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Yesi’de Ahmed Yesevî Türbesi Timur İmparatorluğu (Timurlular Timuroğulları) Smiliv

Timurluların meşhur mîmarlık ve sanat eserlerindendir.